یازدهمین پایش محیط کسب‌وکار ایران منتشر شد تا استان‌ها به کارنامه خود در خصوص فضای کسب‌وکار دست یابند، بااینکه خراسان شمالی در شاخص کلی با نمره ۶.۳۵ در وضعیت بهتری نسبت به فصول قبل قرار گرفت اما همچنان با قرار داشتن در جایگاه هفتم این جدول ازجمله استان‌هایی است که فضای کسب‌وکار متوازنی ندارند.
نمره نامطلوب در ۳ مؤلفه
بر اساس نتایج این پایش، استان خراسان شمالی در ۳ مؤلفه ازجمله «غیرقابل‌پیش‌بینی بودن و تغییرات قیمت مواد اولیه و محصولات»، «دشواری تأمین مالی از بانک‌ها» و «تولید و عرضه نسبتاً آزاد کالاهای غیراستاندارد و تقلبی در بازار» نمره بالاتر از ۷ گرفته است.
شاخص‌های این پایش بین یک تا ۱۰ محاسبه‌شده که عدد یک، بهترین عملکرد و عدد ۱۰ بدترین عملکرد را نشان می‌دهد و بر این اساس شاخص بالای ۷ وضعیت نامطلوب آن را به نمایش می‌گذارد.
۱۴ مؤلفه استان بدتر از شاخص ملی
سنجش فضای کسب‌وکار کشور در یک بازه زمانی ۲۵ روزه و ۲۸ مؤلفه پیمایشی انجام‌شده است و خراسان شمالی در ۱۴ مؤلفه مؤثر بر فضای کسب‌وکار نمره‌ای بالاتر از میانگین کشوری دریافت کرده اما در ۲۰ مؤلفه نمره بین ۶ و ۸ گرفته است، مؤلفه‌های «تولید و عرضه نسبتاً آزاد کالای غیراستاندارد و تقلبی»، «دشواری تأمین مالی از بانک‌ها»، «ضعف دادگاه‌ها در رسیدگی به شکایات و پیگرد مؤثر متجاوزان به حقوق دیگران»، «دخالت‌های غیرمنطقی نهادهای حاکمیتی در تعیین قیمت‌ها در بازار»، «ضعف زیرساخت‌های حمل‌ونقل (جاده‌ای، ریلی، هوایی، دریایی و بندری)»، «کارگریزی عمومی و ضعف فرهنگ کار در جامعه»، «کمبود فناوری‌های نوین و تجهیزات موردنیاز»، «ضعف نظام توزیع و مشکل در رساندن محصول به بازار»، «فقدان ارتباط مناسب میان عوامل تأمین مواد اولیه، تولید و عرضه یک محصول در بازار» و «بی تعهدی طرف‌های قرارداد و معامله به اجرای تعهدات و وعده‌هایشان» ازجمله این مؤلفه‌ها هستند.
نتایج به‌دست‌آمده از سوی مرکز پژوهش‌های اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی کشور از طریق نمونه‌گیری فعالان اقتصادی هر استان کسب‌شده است. در جدیدترین نتایج فضای کسب‌وکار کشور، ۴۷ فعال اقتصادی از استان مشارکت داشتند و ۸۵ درصد آن‌ها پاسخگو بودند که میزان پاسخگویی فعالان اقتصادی استان نسبت به فصول قبل رشد داشته است.
غیرقابل‌پیش‌بینی بودن قیمت
همچنان غیرقابل‌پیش‌بینی بودن قیمت مواد اولیه و محصولات با نمره ۷.۹۰ بدترین نمره کارنامه کسب‌وکار استان را به خود اختصاص داده است و متوسط کشوری این شاخص در بهار ۹۸ عدد ۸.۵۷ بوده است.
یک فعال اقتصادی دراین‌باره می‌گوید: با اتفاق‌هایی که در یک سال گذشته در بازار ارز رخ‌داده شاهد نوسان شدید قیمت‌ها بوده‌ایم به طریقی که هرروز قیمت‌ها افزایش پیدا می‌کند.
این افت‌وخیز قیمت‌ها و افزایش ناگهانی و جهشی موجب شده قیمت مواد اولیه نوسان داشته باشد، بنابراین صاحبان کسب‌وکارها نمی‌توانند چشم‌اندازی برای خود متصور شوند و قیمت محصول نهایی خود را نیز ثابت نگه‌دارند.
به گفته «خوش‌رفتار»، نوسان شدید قیمت‌ها و افزایش نرخ محصول نهایی منجر به کاهش فروش و از دست دادن بخش بزرگی از بازار شده است.
از سوی دیگر این نوسان موجب شده تولیدکنندگان به سرمایه در گردش بیشتری نیاز داشته باشند زیرا زمانی که محصول نهایی را می‌فروشند ناگهان قیمت مواد اولیه افزایش پیدا می‌کند و آن‌ها مجبور هستند تمام سود حاصل از فروش را به خرید مواد اولیه کمتر نسبت به گذشته اختصاص دهند و هرروز از میزان تولید آن‌ها کاسته می‌شود.
هنگامی‌که به فعالان اقتصادی مراجعه و در مورد کسب‌وکارهای آن‌ها سؤال می‌شود، آن‌ها علاوه بر تأثیر تحریم‌ها موارد و موانع دیگری را مطرح می‌کنند که ریشه این موانع بیشتر در داخل کشور است.
یکی از این موانع، غیرقابل‌پیش‌بینی بودن و تغییر قیمت مواد اولیه و محصولات است. فعالان اقتصادی کشور، بخش مهم این اتفاق را ناشی از سیاست‌های ارزی می‌دانند. یکی از مسائل مهم و تعیین‌کننده در هزینه تمام‌شده واحدهای صنعتی، نرخ ارز و نوسانات آن است. نحوه تخصیص ارز به واردات مواد اولیه، موجب غیرقابل پیش‌بینی شدن قیمت این مواد شده است.
نتایج پایش ملی محیط کسب‌وکار ایران در بهار ۱۳۹۸، عدد ۶.۱۷ (نمره بدترین ارزیابی ۱۰ است) را به‌عنوان شاخص کل نشان می‌دهد که مساعدتر از وضعیت این شاخص در ارزیابی فصل گذشته (زمستان ۹۷ با میانگین ۶.۲۷) است.
این ارزیابی بیانگر آن است که ازنظر فعالان اقتصادی مشارکت‌کننده در این پایش، وضعیت بیشتر مؤلفه‌های مؤثر بر محیط کسب‌وکار ایران در بهار ۱۳۹۸ مساعدتر شده است. عدد شاخص در بهار ۱۳۹۸ نسبت به فصل مشابه سال قبل (۰.۳۱ درصد) تغییر محسوسی را نشان نمی‌دهد.
در بهار ۹۸، غیرقابل‌پیش‌بینی بودن و تغییر قیمت مواد اولیه و محصولات، بی‌ثباتی سیاست‌ها، قوانین و مقررات و رویه‌های اجرایی ناظر بر کسب‌وکار، دشواری تأمین مالی از بانک‌ها، موانع در فرایندهای اداری و دریافت مجوزهای کسب‌وکار در دستگاه‌های اجرایی و رویه‌های ناعادلانه ممیزی و دریافت مالیات ۵ مؤلفه ای هستند که نامطلوب‌ترین اثر را در فضای کسب‌وکار کشور داشته‌اند.
کالاهای غیراستاندارد و تقلبی در بازار
تولید و عرضه نسبتاً آزاد کالاهای غیراستاندارد و تقلبی در بازار یکی از شاخص‌هایی است که استان در آن مردود شده است. خراسان شمالی استانی مصرف‌کننده و دارای سطح درآمدی پایین است. ورود محصولات غیراستاندارد و تقلبی از دغدغه‌های اصلی مصرف‌کنندگان است و باید دستگاه‌های نظارتی توجه بیشتری به آن داشته باشند.
در کنار موانع و نمره‌های مردودی ۳ مؤلفه «محدودیت‌های دسترسی به شبکه تلفن همراه و اینترنت»، «محدودیت دسترسی به آب» و «محدودیت دسترسی به حامل‌های انرژی» قرار دارند که با کسب نمره کمتر از ۴ اگرچه نسبت به میانگین کشوری وضعیت بدتری داشته‌اند اما وضعیت مناسبی برای فعالیت‌های کسب‌وکار در استان هستند.
منبع: روزنامه خراسان شمالی (15 مرداد 98)
انتهای پیام/ر