زنان روستایی بارها توانمندی خود را در عرصههای گوناگون ثابت کردهاند؛ اما تغییر سبک زندگی مردم باعث شده این توانمندی آن طور که باید در حوزه اقتصاد دیده نشود. سازمان فناوری اطلاعات در راستای مسئولیت اجتماعی خود و با ارتباط دادن استارتاپها و جوامع محلی، مسیر را برای رسیدن به درآمدزایی پایدار زنان روستایی فراهم می کند.
سازمان فناوری اطلاعات در گذشته با رویکرد برونسازمانی فعالیت خاصی در حوزه زنان انجام نمیداد، اما پس از ورود «امیر ناظمی» در این مجموعه، فعالیتهایی در این زمینه شکل گرفت.
مشکات اسدی مشاور مشارکت زنان رئیس سازمان فناوری اطلاعات ایران در خصوص توانمندی زنان جوامع روستایی و ارتباط آنها با استارتاپها با ایرنا به گفتوگو نشست.
فعالیت عمده دفتر مشاوره زنان سازمان فناوری اطلاعات ایران، این است که چطور از ظرفیتهای ICT برای توانمندسازی زنان استفاده کند.
اسدی روز یکشنبه با این توضیح به خبرنگار ایرنا گفت: توانمندی زنان در حوزههای مختلف اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی صورت میگیرد. اکنون تمرکز سازمان فناوری در حوزه توانمندسازی اقتصادی و اجتماعی زنان روستایی است. پایلوتی که برای این طرح انتخاب کردیم استان تهران و روستاهای شهرستان فیروزکوه است. از قبل نیز یک سری آموزشها در این زمینه انجامشده اما این آموزشهای تئوریک خیلی برای زنان جوامع روستایی جذاب نبود و پایداری در جهت درآمدزایی به همراه نداشتند.
* ظرفیت روستاها را شناسایی کردیم
«پایلوت به شکل آزمایشی انجام میشود تا یک پروتکل اجرایی از دل آن بیرون بیاید و قابل انطباق برای اجرا شدن در سراسر کشور باشد». اسدی با این توضیح میگوید: ما صد در صد از این پایلوت دفاع نمیکنیم چون همانطور که از نامش پیداست، در مرحله آزمونوخطاست اما در همین مرحله هم توانسته بهجای خوبی برسد.
او در خصوص اینکه چرا فیروزکوه را به عنوان پایلوت انتخاب کردهاند، گفت: روستاها عمدتاً در سه حوزه مهم صنایعدستی، محصولات کشاورزی و دامی و گردشگری دارای ظرفیتهای خوبی هستند.
ابتدا کار را از روستاهای شهریار آغاز کردیم اما پس از مدت کوتاهی مطالعه و بازدید از روستاها به این نتیجه رسیدیم که شهریار برای فعالیتی که سازمان فناوری اطلاعات ایران مدنظر دارد، چندان مناسب نیست چراکه تمرکز جوامع روستایی آن خطه بیشتر روی محصولات کشاورزی است و درحالیکه ما به دنبال جایی بودیم که هر سه حوزه را پوشش دهد.
پس از آزمونوخطا درنهایت، روستاهای فیروزکوه که در هر سه حوزه صنایعدستی، محصولات کشاورزی و دامی و گردشگری، ظرفیتهای بسیار مناسبی دارند از سوی سازمان فناوری برای طرح پایلوت انتخاب شد.
مشاور مشارکت زنان رئیس سازمان فناوری اطلاعات ایران در ادامه گفت: آموزشهای تئوریک در این منطقه برای زنان روستایی هیچ جذابیتی نداشت اما برای هدفی که سازمان فناوری آن را دنبال میکرد نتایج خوبی داشت، ما توانستیم توانمندی زنان روستایی را از دل کارگاههایی که برگزارشده بود، استخراجکنیم.
بعد از استخراج توانمندیها در مرحله بُعدی به بررسی مسائلی که زنان روستایی با آن درگیر هستند پرداختیم. پس از آن یک فراخوان به استارتاپها دادیم و از آنها خواستیم برای حل این مسائل به ما ایده بدهند.
تعدادی از استارتاپها در راستای مسئولیت اجتماعیشان با این حرکت سازمان فناوری همراه شدند زمانی که این استارتاپها از فیلترهای موردنظر گذشتند و انتخاب شدند، یک تور بازدید از روستا ترتیب دادیم تا پس از بازدید میدانی، پیشنهادهای نهاییشان را جهت همراهی در این طرح ارائه کنند.
* پایداری ارتباط
«پایداری ارتباط استارتاپها و جوامع محلی، مورد دیگری بود که برای سازمان فناوری اهمیت فراوانی داشت. آنها نمیخواستند استارتاپها در قالب این رویداد با جامع محلی ارتباط بگیرند و پس از اینکه سازمان از پروژه بیرون میآید، ارتباط آنها با هم قطع شود. اگر این اتفاق رخ میداد جوامع محلی خسارت میدیدند. به همین دلیل از تعدادی متخصص جوامع محلی نیز استفاده کردیم تا با سرعت مناسبی در کارمان پیش برویم.»
مشاور جوان سازمان فناوری اطلاعات در ادامه گفت: کار سازمان فناوری، شناسایی جامعه محلی، توانمندی این افراد، شناسایی استارتاپها و ارتباط این دو به یکدیگر بوده که به تمامی اینها عمل کرده است. در گذشته کار سازمان فناوری به این شکل بود که مدرسانی را به جوامع محلی میبرد تا درباره اینترنت و اقتصاد دیجیتال برایشان صحبت کنند و آموزش دهند اما درگیر شدن استارتاپها و جوامع محلی دو دستاورد بسیار خوب داشت؛ توانمندسازی زنان روستایی و حمایت از استارتاپها که همواره جزو مسئولیتهای سازمان فناوری بوده است.
بعد از برگزاری تور محلی و جلسات فراوان با استارتاپ ها، هرکدام مسئولیتی را قبول کردند که در حال حاضر به ثمر رسیده و کارشان نتیجه داده است.
* یک پروتکل اجرایی سراسری
مشکات اسدی به عنوان نماینده سازمان با گذشت چند ماه از طرح، هنوز همراه استارتاپها به روستاها میرود تا این حلقه اتصال قویتر پیش برود و پایداری که انتظارش رادارند، کاهش پیدا نکند: خبر خوشی که خستگی این مدت را از تن ما درآورد این بود که فروشگاههای اینترنتی محلی راهاندازی شده و روند سفارش دهی نیز صورت گرفته است. کار اصلی استارتاپها ایجاد بستر مناسب و کمک به فروش محصولات است.
وی در ادامه گفت: استارتاپها به زنان روستایی آموزش میدهند که چطور محصولاتشان را در اپلیکیشنها به ثبت برسانند. در ادامه نیز پس از فروش محصول، کارهای حملونقل نیز بر عهده استارتاپ هاست.
هدف اصلی سازمان فناوری اطلاعات از طرح پایلوت توانمندی زنان روستایی این است که بتوانیم یک پروتکل اجرایی برای توانمندسازی زنان روستایی کل کشور را در اختیار وزارت ارتباطات قرار بدهیم.
اینکه روستاییان چطور به این طرح و پایلوت اعتماد کردند نیز موردی است که اسدی به آن اشاره میکند: واقعیت این است که اگر استارتاپها به تنهایی وارد روستاها میشدند، استقبال خوبی از سوی آنها صورت نمیگرفت. زمانی که این استارتاپها با حمایت دولت وارد شدند، جوامع محلی اعتمادی بیشتری نسبت به آنها نشان دادند.
او در پایان گفت: هفتههای بسیار زیادی است به روستاها سفر میکنم و به شخصه در تمام جلسات حضور داشتم. هرچند امکان این فراهم بود که از یک جایی سازمان فناوری اطلاعات، استارتاپها و جوامع محلی را رها کند تا کار خودشان را انجام بدهند ما برای اینکه مطمئن شویم این پایداری وجود دارد، هرگز پشت آنها را خالی نکردیم و همراهشان شدیم.
ایرنا