فوتبال قم در حالی این روز‌ها در گیر و دار اجرایی‌کردن گام به گام طرح آسیا ویژن است که مشکلات زیرساختی فوتبال قم به قوت خود باقی است. با وجود اینکه هیات فوتبال استان قم تلاش می‌کند ساختار فوتبال در قم را به معیارهای روز فوتبال حرفه‌ای نزدیک کند اما وضعیت تیم‌های حاضر در لیگ‌های استانی در تمامی رده‌های سنی حاکی از عمق مشکلات باشگاه‌هاست.
به گزارش تابناک قم، در حال حاضر ۸ تیم در لیگ بر‌تر فوتبال استان قم فعالیت می‌کنند که بالا‌ترین سطح مسابقاتی در فوتبال قم محسوب می‌شود و هیات فوتبال نیز تمرکز خود را برای تامین زیرساخت‌ها روی این ۸ باشگاه یا تیم قرار داده است.
در لیگ دسته اول فوتبال قم نیز ۱۰ تیم حضور دارند که برای صعود ۲ تیم به لیگ دسته اول تلاش می‌کنند اما فوتبال قم در سال‌های اخیر به غیر از این ۲ دسته، سطوح مسابقاتی دیگری در رده بزرگسالان نداشته است.
در رده‌های سنی نوجوانان و جوانان نیز مسابقات به صورت تک دسته برگزار می‌شود که علت خالی بودن جای دسته‌های بیشتر، نبود باشگاه‌های بیشتر در استانی با جمعیت یک میلیون و ۲۰۰ هزار نفر است.
واگذاری امتیاز
فوتبال قم در سال‌های گذشته تاکنون با پدیده‌ای به نام واگذاری امتیاز باشگاه‌ها مواجه بوده است. فرآیند واگذاری امتیاز باشگاه‌ها به طور معمول زمانی انجام می‌شود که مالک امتیاز، توانایی تامین هزینه‌های باشگاه را ندارد یا به هر دلیل دیگری قصد ندارد در فوتبال تیمداری کند.
این فرآیند در فوتبال قم به مراتب بیش از حد مورد انتظار اتفاق می‌افتد که نشانگر بی‌ثباتی باشگاه‌ها در فوتبال استان قم است و دود آن به چشم بازیکنان، مربیان و در نهایت جامعه فوتبال قم می‌رود.
نگاهی به اسامی کنونی باشگاه‌های فوتبال قم و مقایسه آن با سال‌های دور نشان می‌دهد از تیم‌های سال‌های دور فوتبال قم تنها تیم‌های انگشت شماری باقی مانده‌اند که از جمله آنها می‌تواند به نام‌هایی چون پیام، هنگ و دژبان اشاره کرد و سایر نام‌های قدیمی دیگر وجود خارجی ندارند.
در میان باشگاه‌هایی که در ۵ سال گذشته در فوتبال قم حضور داشته‌اند نیز، در این مدت تعداد زیادی از باشگاه‌ها ماهیت دیگری پذیرفته‌اند و بسیاری از باشگاه‌ها پس از سپری کردن یک تا ۳ سال از تیمداری منصرف شده‌اند.
دلایل انحلال
بزرگ‌ترین چالش پیش روی باشگاه‌های فوتبال در قم ناتوانی در جذب حامیان مالی و تامین هزینه‌هایی است که روز به روز بر مقدار آن افزوده می‌شود.
باشگاه‌های فاقد پشتوانه مالی قدرتمند وقتی نمی‌توانند راه حلی برای تامین هزینه‌های خود بیابند و مراجعه به اشخاص حقیقی و حقوقی برای حامایت مالی آنها را به هدفشان نمی‌رساند به تدریج با سرخوردگی از فضای حاکم بر فوتبال و ضعف مالی ترجیح می‌دهند کار را رها کنند.
قیمت پایین امتیاز تیم‌های فوتبال لیگ برتری و دسته اول فوتبال استان قم حاکی از وضعیت بغرنج و دشوار باشگاه‌ها برای تیمداری است به طوری که با هزینه‌ای بین ۴ تا ۸ میلیون تومان می‌توان امتیاز تیمی در دسته اول یا لیگ بر‌تر را خریداری کرد که این مبلغ به صورت توافقی قطعی و پرداخت می‌شود.
در چنین شرایطی، مبالغی چند برابر ارزش امتیاز یک تیم باید صرف هزینه‌های آن شود به طوری که بیشتر مخارجی که باشگاه‌های فوتبال قم با آن مواجه هستند مربوط به ورودی مسابقات، لباس و تجهیزات تمرین و مسابقه و هزینه زمین تمرین است که در این میان برخی باشگاه‌های دارای شرایط مالی بهتر مبالغ ناچیزی به برخی از بازیکنان خود پرداخت می‌کنند.
نگاهی بر همه منحل شده‌ها
یک مقایسه بین تیم‌های حاضر در لیگ فوتبال قم در سال ۸۹ و تیم‌های لیگ ۹۴ در فوتبال قم نمایانگر وضعیت نابسامان واگذاری امتیازات باشگاه هاست که بیشتر به دلیل مشکلات مالی رخ داده است.
بررسی اسامی تیم‌های حاضر در جدول لیگ فوتبال جوانان استان قم در سال ۸۹ و مقایسه آن با رقابت‌های لیگ ۹۴ نشان دهنده تغییرات اساسی در این زمینه است.
در سال ۸۹ مسابقات لیگ جوانان قم با حضور ۱۳ تیم برگزار شد که از میان آنها در حال حاضر تنها ۵ تیم در لیگ جوانان حاضر هستند. در میان ۸ تیمی که دیگر نامی از آنها نیست، میلادی، ستارگان دژبان، تی پاک، پردیس بهشت، پردیس هنگ، سوهان گل محمد، پناه آفرین و صبای نوین به طور کلی منحل شدند و یا امتیاز آنها واگذار شد. در این میان تنها تیم فوتبال پناه آفرین پس از سال‌ها غیبت امسال بار دیگر در رده بزرگسالان به میادین بازگشته است اما علاوه بر تیم‌های یادشده، خبری از تیم‌های دیگر چون البرز نوین که بعد‌ها به انصار تغییر نام داد، آرمان، میقات وحدت، آرین استیل و ایران جوان نیست. بقای تیم‌هایی چون افشین و پیام، دو باشگاهی از باشگاه‌های قدیمی فوتبال قم، نتیجه مدیریت واحد و برنامه دائمی برای حفظ این باشگاه‌ها با بودجه معقول سالانه است که صاحبان این ۲ باشگاه از عهده پرداخت هر ساله این بودجه بر می‌آیند.
هشدار برای کاهش باشگاه‌ها
کاهش تعداد تیم‌های حاضر در لیگ‌های فوتبال استان قم نشان دهنده کاهش رغبت به تیمداری و به طور کلی فوتبال در قم است که هشدار آن به وضوح شنیده می‌شود.
تا اواخر دهه ۸۰ مسابقات لیگ جوانان در ۲ دسته برگزار می‌شد اما این مسابقات از سال ۹۰ با کاهش تعداد تیم‌ها، به صورت یک دسته برگزار شد و از سال ۹۰ تاکنون تعداد تیم‌های حاضر در این رده سنی هرگز رشد نداشته است. کاهش تعداد تیم‌ها در لیگ‌های جوانان و نوجوانان و نیز لیگ دسته اول فوتبال قم نمایانگر خطر خروج باشگاه‌ها از گردونه فوتبال قم است چنان که در رده سنی بزرگسالان نیز، دیگر چیزی با عنوان لیگ دسته دوم و لیگ محله‌ها وجود ندارد. لیگ محله‌ها، مسابقاتی بود که در گذشته در زمین‌های خاکی ۲ منطقه از قم برگزار می‌شد و حکم مسابقات انتخابی برای صعود به لیگ دسته دوم فوتبال استان قم را داشت. زمین‌های خاکی مناطق نیروگاه و شهر قائم قم میزبان این مسابقات پرشور و باکیفیت بود که با گذشت زمان به طور کلی از بین رفت و به دست فراموشی سپرده شد.
در حال حاضر زمین‌های خاکی این ۲ منطقه فوتبال خیز قم تبدیل به پارکینگ، جاده یا زمین‌های بلا استفاده‌ای شده است که دیگر خبری از فوتبال در آن نیست.
ساختار مدیریتی باشگاه‌ها باید تغییر کند
رئیس هیات فوتبال استان قم معتقد است ساختار مدیریتی باشگاه‌ها باید تغییر کند و باشگاه‌ها باید به صورت سازمان یافته به دنبال جذب منابع مالی باشند.
کریم بهرامی در گفت‌وگو با همشهری اظهار داشت: فوتبال قم اکنون در حال اجرای طرح آسیا ویژن است و اجرای این طرح در قم می‌تواند شرایط را برای تحول ساختارهای فوتبال قم فراهم کند.
وی افزود: باشگاه‌های فوتبال قم با مشکل مالی مواجه هستند اما این مشکلات برای تمامی تیم‌های ورزشی در کشور به جز عده معدودی، وجود دارد و برای جذب منابع مالی باید بیش از پیش و با برنامه ریزی صحیح اقدام کرد.
رئیس هیات فوتبال استان قم گفت: پیش بینی ما این است که با طی مرحله به مرحله برنامه آسیا ویژن در قم مشکلات باشگاه‌ها برای جذب حامی مالی کاهش پیدا می‌کند و حامیان مالی پس از مواجهه با باشگاه‌هایی که دارای تشکیلات منظم هستند رغبت بیشتری به فعالیت در فوتبال خواهند داشت.
بهرامی عنوان کرد: فوتبال قم اکنون در حال تربیت نسل جدیدی از بازیکنان جوان است که در لیگ‌های پایه و نونهالان مشغول به یادگیری هستند و حضور آنها در فصول آینده در رده‌های سنی بالا‌تر کیفیت فنی فوتبال قم را افزایش می‌دهد.
وی تصریح کرد: امروز در شرایطی قرار گرفته‌ایم که نمی‌توانیم معیارهای حرفه‌ای فوتبال را فدای تیمداری با حداقل هزینه کنیم و فوتبال قم در مسیری قرار گرفته که برای رشد و تحول باید از این مسیر عبور کند و باشگاه‌ها باید سختی‌هایی را به جان بخرند تا در آینده از مزایای آن استفاده کنند.
منبع: همشهری
