آشتي معماري سنتي با معماري مدرن

به گزارش تابناک یزد، مشاور رئيس سازمان نظام‌مهندسي ساختمان کشور در امور معماري، ضمن بيان اينکه معماري براساس قوانين طبيعت مي‌تواند در کيفيت صنعت ساختمان تأثير داشته باشد، گفت: براساس ويژگي‌هاي اقليمي و شرايط طبيعي يک زماني ايجاب مي‌کرد که ساختمان‌ها بادگير داشته باشند و قطعاً تأثير مثبتي داشت. اما در حاضر به دلايل مختلف از جمله جزيره‌هاي گرمايي که به وجود آمده، باعث شده گرماي محيط بيشتر از آن حدي باشد که انتظار مي‌رود.
محمدحسين آيت‌اللهي در ادامه اضافه کرد: آلايندگي‌هايي موجود در طبيعت به‌خصوص ريزگردها، گردوغبارها و طوفان‌هاي خاکي يک نکته عمده است که شايد بادگير به آن مفهوم توجيه کمتري داشته باشد و لازم است که در ارتباط با هواي بيرون اين فاکتورها مد نظر قرار بگيرد.
عضو شوراي مرکزي سازمان نظام‌مهندسي ساختمان کشور با تاکيد بر اينکه عليرغم تشريح وضعيت موجود نبايد قوانين طبيعت ناديده گرفته شود، اذعان داشت: عده‌اي از کارشناسان بر اين نظر هستند که بايد اجازه داد طبيعت کار خودش را کند و معمارها مانع اجراي نقش طبيعت نشوند، بنابراين اگر در معماري امروز طبيعت و قوانين فيزيک دوباره وارد شود، روابط بين‌رشته‌اي هم‌معنا پيدا مي‌کند، به عبارتي رابطه معمار با رشته مکانيک و ديگر رشته‌هاي مهندسي مي‌تواند در بهبود شرايط تأثير بسزايي داشته باشد.
عضو شوراي مرکزي سازمان نظام‌مهندسي ساختمان کشور با اشاره به اينکه طبق قانون فيزيک بادگير مي‌تواند نقش گرمايشي داشته باشد، تصريح کرد: بر اين اساس اگر مجرايي با کانال‌هاي مناسب در آپارتمان‌ها و واحدهاي مسکوني ويلايي تعبيه شود، مي‌توان در بحث مصرف بهينه انرژي اقداماتي صورت داد.
به گفته اين استاد معماري بادگيرهاي قديم هم صرفاً بادگير نبوده‌اند و در زمان‌هايي که وزش باد نبوده اين‌ها در نقش بادکش عمل مي‌کرده‌اند و به‌ اصطلاح يک جريان هوا به وجود مي‌آمده است.
به گفته عضو هيأت‌ مديره سازمان نظام‌مهندسي ساختمان استان يزد، برخي از اساتيد رشته مکانيک در اين رابطه طرح‌هايي انجام داده‌اند و مشخصا بادگيرها را به‌گونه‌اي طراحي کرده‌اند که در مسير جديد عبور هوا بتواند ديوار خيس يا سطح خيس به وجود بياورد؛ البته براي اجراي اين طرح نياز به وجود کنترل و ارائه تکنولوژي است، گرچه نمونه‌هايي در اين زمينه اجرا شده است.
وي مشکل عمده براي آشتي معماري سنتي با معماري مدرن را عدم پيوستگي رشته‌هاي مختلف مهندسي برشمرد و گفت: به روش‌هاي معماري سبز که همان قوانين و بهترين الگوهاي معماري سنتي است، مي‌توان حداقل 50 تا 70 درصد انرژي را صرفه‌جويي کرد و مي‌توان ميزان مصرفي انرژي‌هاي فسيلي را کاهش داد.
آيت‌اللهي با اشاره به طرحي که در استان يزد و توسط ايشان صورت گرفته، اذعان داشت: در سال 78 منزلي بر اساس اصول صرفه‌جويي انرژي و استفاده از ايده‌ها و مفاهيم سنتي ساخته شده که اين منزل بيشتر جنبه پژوهشي داشته است.
گفتني است که تا چهار سال پيش چنين نمونه‌اي در ايران ساخته نشده؛ طراحي اين منزل به‌گونه‌اي است که عملا قابليت 30 تا 35 درصد صرفه‌جويي گرمايشي، 50 درصد صرفه‌جويي سرمايشي و 70 درصد صرفه‌جويي آب گرم مصرفي را با روش‌هاي خيلي ساده و کم‌هزينه دارد.
آيت‌اللهي با اعتقاد به اينکه براي اجراي اين مهم لازم است که در ابتدا دست‌اندرکاران صنعت ساختمان و به‌ويژه سازمان‌هاي نظام‌مهندسي باور به انجام اين طرح باشند، گفت: اجراي اين طرح نبايد رفع تکليفي باشد و بايد به جايگاه و نقش معماري سنتي به همراه معماري مدرن توجه کرد، نسل‌هاي گذشته قوانين طبيعت را مي‌شناختند و با آن همدل و يکي بودند.
به گفته اين مسوول سازماني مردم و متخصصان عصر حاضر نسبت به طبيعت و قوانين آن بيگانه شده‌اند؛ در حال حاضر علوم مختلف به صورت بريده‌بريده و مجزا عمل مي‌کنند، اما؛ در صورت هماهنگي رشته‌هاي مختلف مکانيک، معماري، سازه و... مي‌توان به نتايج چشم‌گيري دست‌يافت.
عضو هيأت‌ مديره سازمان نظام‌مهندسي ساختمان استان يزد ضمن بيان اينکه معماري گذشته ما، تماما قوانين يکپارچه را دنبال مي‌کرده که تمامي اين‌ها به صورت يک کل واحد ايفاي نقش داشته‌اند، گفت: براي شروع، سازمان‌هاي نظام‌مهندسي ساختمان استان‌ها بايد از ساختمان‌هاي خودشان اقدام و براساس اين الگوها حوزه ساخت‌وساز را مديريت کنند، نظامات مهندسي بايد خودشان الگويي براي جامعه بهره‌بردار باشند؛ حتي ساختمان شوراي مرکزي سازمان نظام‌مهندسي ساختمان کشور بايد الگويي مناسب براي صنعت ساختمان باشد.
آيت‌اللهي در پايان با تاکيد بر اينکه به‌منظور توجه ويژه به معماري ايراني اسلامي با تمامي به گزارش خبرگزاري موج، استان‌ها صحبت شده، خاطرنشان ساخت: متأسفانه عليرغم پيگيري شوراي مرکزي اطلاعاتي که از استان‌ها درخواست شده بود، پاسخ داده نشده و جاي گلايه دارد که براي بررسي موضوعي با اين اهميت هنوز هيچ اقدامي از سوي استان‌ها صورت نگرفته است.