مثل هر سال تکاپوهای کشاورزان با شروع کشت پاییزه گندم و جو در خراسان شمالی آغاز شده است. یا به تعبیری زحمات طاقت فرسا و گذران عمر کشاورز، هزینه کردن وی برای بذر، سم، کود و آماده سازی زمین و دست آخر پس از یک انتظار هفت ماهه برداشت محصول شروع شد.
در هیچ شهری پیش از تو هشدار دهنده‌ای نفرستادیم مگر آن که خوشگذرانانِ آن گفتند: ما پدران خود را بر آیینی یافته‌ایم و به دنبال آنها خواهیم رفت. (پیامبر آنها) گفت: هر چند آیینی هدایت کننده‌تر از آن چه پدرانتان را بر آن یافته‌اید برای شما آورده باشم؟ گفتند: ما به آن‌چه شما به آن فرستاده شده‌اید، منکر هستیم (زخرف/۲۳-۲۴)
هر روز از رسانه های مختلف دیداری، شنیداری و اینترنتی، اخبار و مطالب نگران کننده ای را در خصوص افزایش روز افزون آلودگی های زیست محیطی، بروز بیماری های جدید موسوم به بیماری های مدرن (آلزایمر، MS، پارکینسون و... )، کاهش توانایی زمین های کشاورزی در تامین موارد غذایی مورد نیاز جامعه و واردات محصولات کشاورزی اساسی، کمبود آب و غیرو می شنویم. به راستی راه حلی برای این مشکلات وجود دارد؟ کشورهای دیگر برای حل این مشکلات چگونه عمل کرده اند؟
تقریبا از سال 1340 هجری شمسی اولین کودهای شیمیایی وارد کشور شدند و علیرغم عدم تمایل کشاورزان به استفاده از آن، سیاست های تبلیغی و تشویقی دولتی و تاثیرات کوتاه مدت مصرف آن بر افزایش کمی محصول باعث شد مصرف این کودها سیر صعودی پبدا کند. این در حالی بود که همزمان کشورهای پیشرفته جهان به اثرات منفی بلند مدت مصرف بی رویه این کودها در طولانی مدت واقف شده بودند و به دنبال جایگزین های مناسب و طبیعی برای کاهش مصرف یا حذف مصرف این کودها می گشتند. جدا از آلودگی های زیست محیطی و مواد غذایی، ورود کودهای شیمیایی به خاک باعث تخریب ساختمان و اسیدیته خاک می شود و در درازمدت منجر به فرسایش خاک شده و زمین کشاورزی را بسیار ضعیف و وابسته به مصرف روز افزون کودهای شیمیایی می کند. به اصطلاح کشاورز زمین خسته شده و نیاز به استراحت دارد. در این استراحت که به آن آیش می گویند کشاورز کود و آبی به زمین نمی دهد ولی کیفیت خاک خود به خود بهتر می شود. به راستی چه اتفاقی در زمین در حال استراحت می افتد؟ چه چیزی است که با چشم غیر مسلح دیده نمی شود و در طول زمان استراحت باعث می شود خاک خسته جان بگیرد؟
مقایسه خاک های خوب و بد و تحقیقات علمی نشان داد موجودات مستقلی به طور طبیعی در خاک زندگی می کنند که با چشم غیر مسلح دیده نمی شوند. جمعیت این موجودات بسته به کیفیت خاک متفاوت است. در خاک های مرغوب جمعیت بیشتر و در خاک های خسته جمعیت کمتری دارند. این موجودات که به آن ها باکتری مفید می گویند در فرآیند زندگی خود ناچار به تولید مواد مفیدی برای افزایش کیفیت خاک و رشد بیشتر گیاهان هستند. اکنون متوجه شدید چرا در زمان آیش، کیفیت خاک به تدریج بهتر می شود. استفاده بی رویه از سموم و مواد شیمیایی و کشت های متوالی جمعیت این موجودات را کم می کند و خاک خسته می شود. ولی همین جمعیت کم این موجودات در طول زمان استراحت ساختمان خاک را اصلاح می کنند و چون زراعت نمی شود و سموم و مواد شیمیایی جدیدی به خاک وارد نمی گردد در نتیجه جمعیت آن ها به تدریج زیاد شده و خاک روز به روز بهتر می شود. امروزه این موجودات را به نام کودهای بیولوژیک (زیستی) می شناسند. هم اکنون سهم عمده ای از کود مصرفی در کشورهای پیشرفته را کودهای بیولوژیک (زیستی) تشکیل می دهد. (ادامه دارد)
شرکت دانش بنیان کشت کار گستر نوژان خراسان شمالی مستقر در پارک علم و فناوری خراسان شمالی